Để có hoa lan nở quanh năm

Chúng ta nên biết rằng hầu hết hoa lan mỗi năm chỉ nở hoa một lần vào một mùa nào đó, ngoại trừ một vài giống như Ascocenda hay Vanda có thể nở hoa 2-3 lần trong một năm. Để có hoa lan để quanh năm, muốn có được chậu chậu hoa lan nở đúng Tết, đó là mong muốn của người trồng lan

             Muốn lan nở đúng vào Tết Nguyên Đán, ta phải chọn một số lan nở hoa vào dịp này. Nhưng nên nhớ lan có thể nở sớm hay muộn 1-2 tháng tùy theo thời tiết nóng hay lạnh, ngoại trừ chúng ta nuôi ở trong nhà kính có thể điều hòa nhiệt độ, ánh sáng, ẩm độ theo ý muốn.
            Do đó nếu trồng ở ngoài trời mà muốn có hoa lan nở quanh năm phải có sự tính toán và hiểu biết căn cứ vào những điểm sau:
            - Lựa giống lan nở vào những mùa nhất định.
            - Chọn những giống hoa lâu tàn.
            - Nuôi trồng đúng cách.

Hoa lan Ngọc điểm chỉ nở vào mùa xuân

1. Lựa chọn giống  hoa lan
            Đa số nở hoa vào mùa Xuân như Cymbidium, Dendrobium, vào mùa Hạ như Stanhopea hay mùa Thu như Paphiopedilum.
            Nhiều cây tuy cùng một loài nhưng lại nở hoa vào thời điểm khác nhau như Phalaenopsis hay Epidendrum hay Cattleya.

  Epidendrum Radicans- hoa lan nở bất cứ vào thời điểm nào trong năm

             Có những giống lan nở bất cứ vào thời điểm nào trong năm như Brassavola nodosa, Epidendrum ibaguense hay Epidendrum radicans. Phần đông là những cây đã lai giống nhiều lần như: Phalaenopsis, Cattleya. Epicat. v.v… cho nên sẽ ra hoa bất cứ khi nào cây đã đủ lớn.
            Vì vậy muốn có hoa nở quanh năm, chúng ta phải lựa chọn giống lan:
            - Chia theo mùa hoa nở vào Xuân, Hạ, Thu Đông.
            - Sau đó chúng phải xem loài lan hay giống lan nào thích hợp với nơi chúng ta đang ở. Lập một bản liệt kê rồi sẽ mua lan.
            - Khi mua nên hỏi người bán về mùa hoa nở, tốt hơn hết là nên có một cuốn sách có nói về mùa nở hoa. Thông thường khi ta mua cây có hoa vào tháng nào, sang năm sẽ nở hoa vào tháng đó.
2. Chọn những giống hoa lâu tàn.
            Hoa lan, thông thường sẽ tàn trong khoảng 2 tuần lễ, nhưng cò tùy thuộc vào nhiệt độ. Nếu quá nóng sẽ sớm tàn và nếu lạnh xuống khoảng 50°F hay 10°C sẽ lâu tàn hơn.

Psychopsis papilio- nở hoa từ 3-4 tuần và nở liên tiếp trong mấy tháng liền

            - Cymbidium, Renanthera hoa tàn trong khoảng 8-10 tuần
            - Phalaenopsis có khi 10-12 tuần mới tàn và hoa nở liên tiếp tới 3-4 tháng.
            - Dendrobium lai giống mầu xanh tím từ 8-10 tuần.
            - Cattleya từ 2-4 tuần tùy theo giống.
            - Paphiopedilum từ 4-8 tuần.
            - Psychopsis từ 3-4 tuần và nở liên tiếp trong mấy tháng liền.
            - Vanda, Mokara từ 3-6 tuần.
            Nên nhớ, những giống nào có cánh hoa dầy sẽ lâu tàn hơn những giống có cánh hoa mỏng.

     

             Grammatophyllum multiflorum - hoa phải 8-9 tháng mới tàn (Loài lan này ở Hà Nội thường được gọi là lan Nữ hoàng hay Vũ nữ hoàng hậu)

            Đặc biệt cây Grammatophyllum multiflorum hoa phải 8-9 tháng mới tàn. Ngược lại Sobralia và Stanhopea chỉ 2-3 ngày là đã tàn nhưng có nhiều dò hoa hay nở liên tiếp cho nên có khi cả tháng mới hết hoa.
3.Nuôi trồng đúng cách.
            Nếu không nuôi trồng đúng cách hoa lan sẽ không ra hoa, hoặc hoa sẽ không nhiều, không đẹp. Vì vậy cần phải cung ứng cho  hoa lan những điều kiện nuôi trồng thích hợp:

Dendrobium – nếu ban đêm không lạnh xuống 50°F hay 10°C khoảng 3-4 tuần lễ cũng không ra hoa

             Dendrobium – nếu ban đêm không lạnh xuống 50°F hay 10°C khoảng 3-4 tuần lễ cũng không ra hoa

            - Ánh sáng nếu thiếu, cây sẽ yếu đuối và sẽ không ra hoa. Nếu quá nắng cây sẽ còi cọc, vàng úa, hoa nhỏ và ít.
            - Nếu quá nóng hay quá lạnh cây sẽ không phát triển và chết dần.
            - Nếu không có sự cách biệt giữa nhiệt độ ban ngày và ban đêm khoảng 15°F hay 8°C lan sẽ không ra hoa.
            - Nhiều giống Cymbidium, Dendrobium hay Paphiopedilum nếu ban đêm không lạnh xuống 50°F hay 10°C khoảng 3-4 tuần lễ cũng không ra hoa.
            - Dendrobium, Rhynchostylis nếu tưới nhiều nước vào Thu-Đông sẽ không có hoa hoặc rất ít.
            - Nhiều giống như Ascocenda, Vanda, Mokara cần nhiều ánh sáng và phân bón mới ra hoa.
            - Trái lại nhiều phân bón cây sẽ chết như Disa, Masdevallia chẳng hạn.

           

 Vanda ascocenda - nhiều phân bón cây sẽ chết

            Nói tóm lại khi muốn lan ra hoa quanh năm, chúng ta cần phải nghiên cứu kỹ càng mới có kết quả mỹ mãn.

4. Mùa Hoa Lan Nở
            Phần đông các loài lan nguyên giống (species) sẽ nở hoa vào các mùa như sau:

Giống lan	Mùa Hoa Lan Nở
Aerides (Giáng hương)	Xuân
Angraecum	Thu-Đông và Xuân
Brassavola	mùa Xuân
Bulbophyllum (Cầu diệp)	Xuân và một số ít vào Thu
Calanthe (Kiều lan)	Xuân cho đến Thu
Cattleya (Cát lan)	đủ 4 mùa Xuân-Hạ-Thu-Đông
Coelogyne (Thanh Đạm)	một số nở vào mùa Xuân-Hạ, một số khác nở vào mùa Thu-Đông
Cymbidium (Lan Kiếm)	Đông-Xuân, riêng giống Cym. ensifolium nở vào cả 4 mùa
Dendrobium Úc châu	bắt đầu nở từ tháng mùa Xuân dù là ở Úc hay ở Hoa kỳ
Dendrobium (Đăng lan, Hoàng Thảo) Á châu	Xuân-Hạ
Encyclia	đủ cả 4 mùa
Eulophia (Luân lan)	Xuân-Hạ
Holcoglossum (Tóc tiên)	tuỳ theo giống nở vào Xuân-Hạ-Thu-Đông
Laelia	Thu-Đông và Xuân
Odontoglossum	Thu-Đông và Xuân
Oncidium(Vũ nữ)	Xuân-Hạ
Paphiopedilum (Nữ hài)	Thu-Đông và Xuân
Phaius (Hạc Đính)	Xuân-Hạ
Phalaenopsis (Hồ Điệp)	Đông-Xuân và Hạ
Renanthera (Huyết nhung, Phượng vĩ)	Xuân, Hạ và Thu
Schomburgkia	Xuân-Hạ và Thu
Sobralia	Xuân-Hạ
Stanhopea	Hạ
Vanda	Xuân-Hạ và Thu

Theo Bùi Xuân Đáng