Kỹ thuật trồng và chăm sóc lan Mokara

Mokara là loại lan công nghiệp có giá trị kinh tế cao, dễ trồng, chủ yếu phục vụ việc bán lan cắt cành

1. Làm nhà lưới trồng lan

+ Hướng giàn lan: Hướng của giàn lan rất quan trọng. Làm sao để lúc nào vườn cũng có ánh sáng và bóng râm.
Hiện nay có lưới nilon màu đen có tác dụng tản nhiệt và hạn chế ánh sáng được bán rộng rãi nên rất thuận tiện, giàn lan không cần phải theo hướng nữa mà tùy theo thế đất của mình làm giàn lan thế nào cũng được.
+ Sườn giàn lan: Sườn giàn lan cần phải làm cho thật chắc chắn.
            - Trụ đứng: Trụ phải được trồng bằng sắt hoặc bằng bê tông để đảm bảo lâu dài, có nhiều cây chằng ngang dọc để giữ vững. Cột trụ phải cao khoảng 3-3.5m.
            - Giàn che nắng: Dùng để che ánh sáng trực tiếp. Thường làm bằng lưới nilon, chỉ cần căng cho thật phẳng vài sợi dây thép là lợp lưới được.
            Tương tự làm giàn lan Dendrobium nhưng phải làm luống thay vì làm giàn treo và kệ.

+ Luống trồng:
            – Chiều dài của luống trồng lan tuỳ thuộc vào diện tích đất. Tuy nhiên chiều dài luống không nên làm quá dài bất tiện cho việc đi lại chăm sóc.
            – Chiều rộng luống có thể 0,7m hoặc 1,2m tùy theo bố trí trồng 2 hàng cây hay 4 hàng cây.
            – Chiều cao của luống tính từ mặt đất là 30cm
            – Luống cách luống 0,6m để làm lối đi.

2. Điều kiện trồng và cách trồng:

             - Nhiệt độ: Mokara thuộc nhóm lan ưa nóng. Nhiệt độ thích hợp ban ngày không dưới 210C. Nhiệt độ ban đêm không dưới 18.50C.
            - Anh sáng: Mokara là loài cây ưa sáng. Anh sáng yếu cường độ quang hợp giảm khi đó cây thiếu dinh dưỡng và không ra hoa. Vườn che nắng 50-60% ánh sáng tự nhiên cây sẽ phát triển tốt.
            - Tưới nước: Tưới theo mùa. Do mokara cần độ ẩm cao nên mùa khô tăng cường tưới nước để tránh hiện tượng rụng lá và giảm cường độ quang hợp.
            - Độ thông thoáng: Những vùng thiếu thông thoáng dễ gia tăng bệnh cho lan. Còn trường hợp ở nơi quá thông thoáng như đồng trống gia tăng bốc hơi nước làm cho môi trường có độ ẩm thấp, cây thoát hơi nước mạnh làm cây kém phát triển do vậy cần phải che chắn.
            - Kiểu trồng: Lan Mokara có thể được trồng trên lưới, trồng trong luống có chứa vỏ đậu, trồng trong các chậu gốm, nhựa không có chất trồng hoặc có chất trồng là xơ dừa, vỏ đậu, than; hoặc được trồng bằng cách bó vào trụ xi măng đứng. Tuy nhiên kiểu trồng trên các luống có chứa vỏ đậu là cách trồng phổ biến nhất và hiệu quả nhất.

            - Đất trồng: Đất chọn trồng mokara phải cao ráo, thoáng mát và có tỷ lệ cát cao.
            - Chuẩn bị luống trồng: luống trồng làm thành khung hình chữ nhật để cho vỏ đậu vào không bị trôi chảy.
            - Trồng cây: Cây giống MOKARA có hai nguồn chủ yếu, một là nhập khẩu từ Thái Lan; hai là từ các nhà vườn, nhưng cho dù từ nguồn nào thì việc phòng trừ nấm bệnh cho cây trước khi xuống giống.
            - Dùng dây ni lon bó từ 5-10 cây và ngâm vào nước có pha thuốc trừ nấm VICARBEN theo tỷ lệ 2/3 lượng ghi trên  bao bì, nhúng vào cho ướt đều và  vớt ra treo ngược cho ráo nước, cứ treo như thế cho đến khi đem xuống giống.
            - Cách trồng: Các cây lan Mokara được buột đứng vào các nẹp đã chôn xuống vỏ đậu sao cho gốc lan không chạm vào vỏ đậu. Trồng cây cách cây 30cm

3. Chăm sóc và bón phân:

            Duy trì độ ẩm cao nếu mùa nắng tưới ngày 2 lần, Che nắng 50-60%

            - Phân bón: Có thể chia ra 4 giai đoạn để tưới phân

a. Giai đoạn lan phục hồi và ra rễ non:

            Phun phân bón lá HVP 1601WP-PL(30–10–10), lượng dùng 10 g /16 lít nước ,phun ướt đều cây lan hoặc hỗn hợp môi trường. Tuỳ theo cây phát triển như thế nào và kích thươc lớn nhỏ mà phun. Trung bình với lượng dung dịch phân như trên có thể phun 350 cây lan con. -Phun đều, định kỳ 3 – 5 ngày/lần. Nếu trồng lan trong chậu ,dùng phân bón lan dạng túi lọc HVP 1602-HK1(nhỏ đến trưởng thành) ,đặt 2-3 túi/chậu, định kỳ 1tháng/thay1lần. Có thể dùng sản phẩm phân bón lá K.HUMAT HVP 401N-PHONG LAN để kích ra rể lan con, hoặc dùng HVP 1001S-PL SUPER PHONG LAN để lan con mau lớn, nẩy nhiều chồi mới.

b. Giai đoạn trưởng thành :

             -Khi cây trưởng thành, phun phân HVP 1601WP-PL(20–20–20) định kỳ 3-7 ngày/lần ;để giúp lan ra rể mạnh nên phun HVP VITAMIN B1 định kỳ 7 ngày/lần ; khi cây đã sung mãn ,phun HVP 1601WP(10–50–10) để kích thích ra hoa.Có thể phun HVP 1601WP-PL(19-31-17)để kích thích ra hoa. Nếu trồng lan trong chậu ,dùng phân bón lan dạng túi lọc HVP 1602-HK2(giai đoạn kích thích ra hoa),đặt 2-3 túi/chậu,định kỳ 1tháng/thay1lần.  

            - Dùng phân  HVP ORGANIC rải gốc 10g/gốc. Định kỳ rải gốc 1-1.5 tháng/lần. Rải phân khi rễ Mokara xuống nhiều và chạm với vỏ đậu .

c. Giai đoạn ra hoa

             -Khi cây vừa trổ hoa thì phun phân HVP 1601WP(10–20–30) để hoa có màu sắc đẹp và lâu tàn ,định kỳ 3-7 ngày/lần. Phun bổ sung HVP VITAMIN B1 định kỳ 7 ngày/lần để giử cho bộ rể luôn sung mãn. Nếu trồng lan trong chậu, dùng phân bón lan dạng túi lọc HVP 1602-HK3(giai đoạn sau ra hoa), đặt 2-3 túi/chậu,định kỳ 1tháng/thay 1 lần.  

            - Dùng phân  HVP ORGANIC  rải gốc 10g/gốc. Định kỳ rải gốc 1-1.5 tháng/lần
d- Giai đoạn khi hoa đã tàn hoặc cắt cành rồi:

             Nên đổi sang dùng phân HVP 1601WP (30–10–10) để cây tăng trưởng ra chồi và lá nhanh

4. Phòng trừ sâu bệnh

   Thực hiện phun phòng định kỳ 10-15 ngày /lần. Sử dụng luân phiên các loại thuốc khác nhau  

    a. Bệnh hại lan:

      * Bệnh đen thân cây lan: Do nấm Fusarium sp. gây nên.

         Phòng trị: Nên tách những cây bị bệnh để riêng và dùng thuốc phòng trừ hay nhúng cả cây vào thuốc trị nấm. Nếu cây lớn hơn thì cắt bỏ phần thối rồi phun thuốc diệt nấm như Carbocine 1/2000; Zineb 3/2000; Benlate 1/2000.

       *Bệnh đốm lá: Do nấm Cercospora sp. gây nên. Bệnh thường phát sinh mạnh trên cây lan Dendrobium sp., gây hại trong mùa mưa ở những vườn lan có độ ẩm cao. Phun thuốc trừ nấm (như trên).

       *Bệnh thán thư: do nấm Collectotrichicum sp. gây ra. Bệnh phát triển mạnh vào mùa mưa nên phải phòng trừ trước. Thường cắt bỏ lá vàng rồi phun thuốc diệt nấm 5 – 7 ngày/1 lần.

       * Bệnh thối mềm vi khuẩn: Do vi khuẩn Pseudomonas gladioli gây ra. Vết bệnh có hình dạng bất định, ủng nước, màu trắng đục, thường lan rộng theo chiều rộng của lá. Gặp thời tiết ẩm ướt mô bệnh bị thối úng, thời tiết khô hanh mô bệnh khô tóp có màu trắng xám. Cắt bỏ phẩn bị mềm nhũn do nhiễm bệnh,phun thuốc trừ vi khuẩn như Starner , Avalon .

         Để phòng trừ bệnh do nấm, trước hết cần bảo đảm cho cây đủ dinh dưỡng và tỷ lệ N:P:K phải cân đối. Dư N và thiếu K thường làm cho lá mềm, dễ nhiễm bệnh. ánh sáng phải đầy đủ để giữ độ cứng cho lá . Lá bị gãy do dư N, thiếu K hay do thiếu ánh sáng.Không tưới dư nước vì dễ làm cho rễ và đọt úng. Phun thuốc phòng ngừa thường xuyên 1-2 lần/ tháng. Nếu thấy bệnh xuất hiện cần phun nhiều hơn (2-3 lần/ tuần ) cho đến khi triệu chứng bệnh giảm thì trở lại phun theo cách phòng ngừa.

         Các thuốc trừ nấm có thể sử dụng là: . Aliette ; Rovral : trừ bệnh thối đọt, thối cổ rễ ở cây con; Zineb, Maneb, Captan; Benlate; cerezan, Sumi-eight ; Antracol... Các thuốc có chứa gốc Cu (Đồng) chỉ nên sử dụng ở cây trưởng thành và không nên dùng nhiều lần trong một thời gian ngắn. 

     b. Sâu hại lan:

       * Rệp vảy: Rệp thường bám trên các thân giả hành còn non. Phòng trị bằng cách: Dùng bàn chải chà xát rồi nhúng cây lan vào dung dịch thuốc Malathion 50 pha loãng.

        * Bọ trĩ: Gây hại chủ yếu trong mùa nắng. Dùng Malathion 5 mg/bình 4 lít nước, phun 1 tuần/lần, phun liên tiếp liên tục trong 3 tuần.

Tổng hợp